Een rechtsbijstandverzekering kan van onschatbare waarde zijn wanneer je plotseling in een juridisch conflict belandt. Maar wat veel mensen niet weten, is dat de dekking van deze verzekering in veel gevallen niet meteen na het afsluiten in werking treedt. In plaats daarvan geldt er meestal een wachttijd, ook wel wachttermijn genoemd. Zo voorkomt de verzekeraar dat iemand met zicht op een naderend juridisch conflict nog snel een rechtsbijstandverzekering afsluit. We leggen uit wat de wachttijd precies inhoudt en wanneer je wél meteen op de verzekeraar kunt rekenen.
Wat is de wachttijd bij een rechtsbijstandverzekering?
De wachttijd is een vooraf bepaalde periode na het afsluiten van de verzekering waarin je nog geen aanspraak kunt maken op juridische hulp. Dat betekent dat conflicten die ontstaan tijdens deze termijn niet worden gedekt. De reden voor de wachttijd bij een rechtsbijstandverzekering is eenvoudig: verzekeraars willen voorkomen dat mensen slechts de verzekering afsluiten als ze denken dat een juridisch conflict zich zal voordoen. Dat zou niet eerlijk zijn ten opzichte van de verzekeraar en ten opzichte van iedereen die wel volgens het boekje handelt. Omdat het in de praktijk lastig is om vast te stellen of een conflict al dan niet reeds op handen was voor de ingangsdatum van de polis, hanteren veel verzekeraars een wachttijd als buffer. Dit beschermt verzekeraars tegen onverwacht hoge kosten en houdt de premies voor alle verzekerden betaalbaar.
Duur van de wachttijd
Hoelang zo’n wachttijd duurt, verschilt per verzekeraar en per gekozen dekking. Dit is dan ook te lezen in de polisvoorwaarden. De meest gangbare wachttijd bedraagt drie maanden, maar er zijn ook verzekeraars die een termijn van zes maanden of langer hanteren. Sommige modules of soorten geschillen kennen zelfs nog ruimere termijnen. Zo komt het voor dat er bij echtscheidingsmediation een wachttijd van maar liefst 36 maanden geldt. Ook hier is dit met dezelfde reden: het is niet de bedoeling dat iemand een rechtsbijstandverzekering afsluit wanneer de relatie op de klippen dreigt te lopen. Een andere situatie waarbij vaak een lange wachttijd geldt, is bij onteigening. Dan is een wachttijd van een jaar niet ongewoon. Het kan echter ook andersom: bij modules als verkeer of letselschade geldt er meestal géén wachttijd, zeker niet wanneer het gaat om schadeverhaal op een aansprakelijke derde.
Wachttijd bij overstappen van rechtsbijstandverzekering
Een bijzonder aspect is de situatie waarin je overstapt van de ene rechtsbijstandsverzekeraar naar een andere. In dit geval teken je in principe een contract bij de nieuwe rechtsbijstandverzekering omdat je niet tevreden bent van de vorige verzekeraar of omdat de prijs lager is, dus niet omdat je zicht hebt op een conflict. Daarom wordt de wachttijd vaak (deels) kwijtgescholden, op voorwaarde dat de eerdere verzekering dezelfde dekking bood en de verzekeringen ononderbroken in elkaar zijn overgegaan. Zo voorkom je dat je bij een overstap tijdelijk onverzekerd bent voor juridische hulp. Let er wel op dat een uitbreiding van de dekking alsnog tot een nieuwe wachttijd kan leiden, maar dan alleen voor de extra modules die je hebt toegevoegd. Het is belangrijk om dit goed met de rechtsbijstandsverzekeraar te bespreken, zodat je niet voor onaangename verrassingen komt te staan.
Rechtsbijstandverzekering zonder wachttijd
Er zijn verzekeraars die adverteren met rechtsbijstandverzekeringen zonder enige wachttijd. In principe betekent dit dat je vanaf de ingangsdatum juridische hulp kunt krijgen bij toekomstige, onverwachte conflicten. Maar ook bij dit soort verzekeringen gelden meestal strenge voorwaarden. Conflicten die al speelden of waarvan je had kunnen vermoeden dat ze zouden ontstaan vóór het afsluiten van de verzekering, zijn nog altijd uitgesloten. Bovendien kan het zijn dat alleen de standaarddekking zonder wachttijd wordt aangeboden, waardoor er alsnog specifieke wachttijden gelden voor bepaalde soorten geschillen, zoals echtscheidingszaken of arbeidsgeschillen. Voor wie een rechtsbijstandverzekering overweegt, is het dus verstandig om niet alleen naar de premie en dekking te kijken, maar ook goed de polisvoorwaarden te controleren op wachttijden en uitzonderingen. Die kunnen namelijk per verzekeraar sterk verschillen.